سایت آموزش و نکات حسابداری و کامپیوتر

مشاوره و پاسخگویی به مشکلات کامپیوتر، حسابداری و موبایل، تماس از تلفن ثابت با شماره 9092305943 (تهران) و با شماره 9099071865 (سایر شهرها)
www.hamgampc.ir    


باب سوم – فصل پنجم - مالیات بردرآمد اشخاص حقوقی

 ماده 105 : جمع درآمد شركتها و درآمد ناشی از فعالیت های انتفاعی سایر اشخاص حقوقی از منابع مختلف در ایران یا خارج از ایران تحصیل می شود , پس از وضع زیان های حاصل از منابع غیر معاف و كسر معافیت های مقرر به استثنای

مواردی كه طبق مقررات این قانون دارای نرخ جداگانه ای می باشد , مشمول مالیات به نرخ بیست و پنج درصد ( 25% ) خواهند بود .

تبصره 1 : در مورد اشخاص حقوقی ایرانی غیرتجاری كه به منظور تقسیم سود تأسیس نشده اند , در صورتی كه دارای فعالیت انتفاعی باشند , از مأخذ كل درآمد مشمول مالیات فعالیت انتفاعی آنها مالیات به نرخ مقرر در این ماده وصول می شود .

تبصره 2 : اشخاص حقوقی خارجی و موسسات مقیم خارج از ایران به استثنای مشمولان تبصره (5) ماده (109) و ماده (113) این قانون از مأخذ كل درآمد مشمول مالیاتی كه از بهره برداری سرمایه در ایران یا از فعالیت هایی كه مستقیما یا به

وسیله نمایندگی از قبیل شعبه , نماینده , كارگزار و امثال آن در ایران انجام می دهند یا از واگذاری امتیازات و سایر حقوق خود , انتقال دانش فنی , دادن تعلیمات , كمك های فنی یا واگذاری فیلم های سینمایی از ایران تحصیل می كنند به نرخ مذكور

در این ماده مشمول مالیات خواهند بود . نمایندگان اشخاص و موسسات مذكور در ایران نسبت به درآمدهایی كه به هر عنوان به حساب خود تحصیل می كنند طبق مقررات مربوط به این قانون مشمول مالیات می باشند .

تبصره 3 : در موقع احتساب مالیات بردرآمد اشخاص حقوقی اعم از ایرانی یا خارجی , مالیات هایی كه قبلا پرداخت شده است با رعایت مقررات مربوط از مالیات متعلق كسر خواهد شد و اضافه پرداختی از این بابت قابل استرداد است .

تبصره 4 : اشخاص اعم از حقیقی یا حقوقی نسبت به سود سهام یا سهام الشركه دریافتی از شركت های سرمایه پذیر مشمول مالیات دیگری نخواهند بود .

تبصره 5 : در مواردی كه به موجب قوانین مصوب وجوهی تحت عناوین دیگری غیر از مالیات بردرآمد از مأخذ درآمد مشمول مالیات اشخاص قابل وصول باشد , مالیات اشخاص پس از كسر وجوه مزبور به نرخ مقرر مربوط محاسبه خواهد شد .
ماده 106 : درآمد مشمول مالیات در مورد اشخاص حقوقی ( به استثنای درآمدهایی كه طبق مقررات این قانون نحوة دیگری برای تشخیص آن مقرر شده است ) از طریق رسیدگی به دفاتر قانونی بر طبق مقررات ماده (94) و بند (الف) ماده (95) این

قانون و در موارد مذكور درماده (97) این قانون به طور علی الرأس تشخیص می گردد .

 ماده 107 : درآمد مشمول مالیات اشخاص حقوقی خارجی و موسسات مقیم خارج از ایران به شرح زیرتشخیص می گردد :

الف - در مورد پیمانكاری در ایران نسبت به عملیات هر نوع كار ساختمانی , تأسیسات فنی و تأسیساتی شامل تهیه و نصب موارد مذكور , و نیز حمل و نقل و عملیات تهیه طرح ساختمانها و تأسیسات , نقشه برداری , نقشه كشی , نظارت و محاسبات

فنی , دادن تعلیمات و كمك های فنی , انتقال دانش فنی و سایر خدمات در تمام موارد به مأخذ دوازده درصد    ( 12% ) كل دریافتی سالانه .

ب - بابت واگذاری امتیازات و سایر حقوق خود از ایران و واگذاری فیلم های سینمایی , كه به عنوان بها یا حق نمایش یا هر عنوان دیگر عاید آنها می شود , به مأخذ بیست درصد ( 20% ) تا چهل درصد ( 40% ) مجموع وجوهی كه ظرف یك سال

مالیاتی عاید آنها می گردد , می باشد . ضریب تعیین درآمد مشمول مالیات هر یك از موارد مذكور در این بند بنا به پیشنهاد وزارت امور اقتصادی و دارایی و تصویب هیأت وزیران تعیین می شود .

پرداخت كنندگان وجوه مزبور و همچنین پرداخت كنندگان وجوه مذكور در بند (الف ) این ماده مكلف اند در هر پرداخت مالیات متعلق را با توجه به مبالغی كه از اول سال تا آن تاریخ پرداخت كرده اند كسر و ظرف مدت ده روز به اداره امور

مالیاتی محل اقامت خود پرداخت كنند . در غیر این صورت دریافت كنندگان متضامنا مشمول پرداخت اصل مالیات و متعلقات آن خواهند بود . ج - در مورد بهره برداری از سرمایه و سایر فعالیت هایی كه اشخاص حقوقی و مؤسسات مزبور به وسیلة

نمایندگی از قبیل شعبه , نماینده , كارگزار و امثال آنها در ایران انجام می دهند طبق مقررات ماده (106) این قانون

تبصره 1 : در مواردی كه تمام یا قسمتی از عملیات پیمانكاری موضوع بندهای (الف) و (ب) این ماده به اشخاص حقوقی پیمانكار ایرانی واگذار می گردد , پرداخت كننده وجه باید از هر پرداخت به پیمانكاران ایرانی دو و نیم درصد ( 5/2% ) به

عنوان مالیات علی الحساب آنها كسر و ظرف سی روز از تاریخ پرداخت به حساب تعیین شده از طرف سازمان امور مالیاتی كشور واریز كند .

تبصره 2 : در مورد عملیات پیمانكاری موضوع بند (الف) این ماده در صورتی كه كارفرما , وزارتخانه ها , موسسات و شركت های دولتی یا شهرداریها باشند , آن قسمت از مبلغ قرارداد كه از طریق خرید داخلی یا خارجی به مصرف خرید لوازم و

تجهیزات می رسد مشروط بر آن كه در قرارداد یا اصلاحات و الحاقات بعدی آن مبالغ لوازم و تجهیزات به طور جدا از سایر اقلام قرارداد درج شده باشد از پرداخت مالیات معاف خواهد بود .

تبصره 3 : شعب و نمایندگی های شركتها و بانك های خارجی در ایران كه بدون داشتن حق انجام دادن معامله به امر بازاریابی و جمع آوری اطلاعات اقتصادی در ایران برای شركت مادر اشتغال دارند و برای جبران مخارج خود از شركت مادر

وجوهی دریافت می كنند نسبت به آن مشمول مالیات بردرآمد نخواهند بود .

تبصره 4 : در مواردی كه پیمانكاران خارجی تمام یا قسمتی از پیمانكاری موضوع بند ( الف ) این ماده را به پیمانكاران دست دوم اشخاص حقوقی ایرانی واگذار كنند معادل آن مبلغ از لوازم و تجهیزات مذكور در قرارداد دست اول كه توسط

پیمانكار دست دوم خریداری می گردد از دریافتی پیمانكار دست اول از پرداخت مالیات بر درآمد معاف خواهد بود .

تبصره 5 : درآمد مشمول مالیات فعالیت های موضوع بند (الف) ماده (107) این قانون كه قرارداد پیمانكاری آنها از ابتدای سال 1382 و به بعد منعقد می گردد طبق مقررات ماده (106) این قانون تشخیص می گردد . حكم این تبصره نسبت به ادامه

فعالیت های موضوع قراردادهای پیمانكاری كه تاریخ انعقاد آنها قبل از سال 1382 بوده است , جاری نخواهد بود .

 ماده 108 : اندوخته هایی كه مالیات آن تا تاریخ لازم الاجرا شدن این اصلاحیه پرداخت نشده در صورت انتقال به حساب سرمایه مشمول مالیات نخواهد بود , لیكن در صورت تقسیم یا انتقال به حساب سود و زیان یا كاهش سرمایه معادل اندوخته

اضافه شده به حساب سرمایه , به درآمد مشمول مالیات سال تقسیم یا انتقال یا كاهش سرمایه اضافه می شود . این حكم شامل اندوخته های سود ناشی از فعالیت های معاف موسسه در دوران معافیت و اندوخته موضوع ماده (138) قانون مالیاتهای

مستقیم مصوب 3/12/1366 و اصلاحیه های بعدی آن تا تاریخ تصویب این اصلاحیه پس از احراز شرایط مربوط تا آن تاریخ نخواهد بود . اندوخته هایی كه مالیات آن تا تاریخ لازم الاجرا شدن این اصلاحیه وصول گردیده در صورت تقسیم یا انتقال به

حساب سود و زیان یا سرمایه یا انحلال مشمول مالیات دیگری نخواهد بود .

 ماده 109 : درآمد مشمول مالیات در مورد موسسات بیمه ایرانی عبارت است از :

1- ذخایر فنی در آخر سال مالی قبل

2- حق بیمه دریافتی در معاملات بیمه مستقیم پس از كسر برگشتیها و تخفیفها

3- حق بیمه بیمه های اتكایی وصولی پس از كسر برگشتیها

4- كارمزد و مشاركت در سود معاملات بیمه های اتكایی واگذاری

5- بهره سپرده های بیمه بیمه گر اتكایی نزد بیمه گر واگذاركننده

6- سهم بیمه گران اتكایی بابت خسارت پرداختی بیمه های غیر زندگی و بازخرید و سرمایه و مستمری های بیمه های زندگی

7- سایر درآمدها

پس از كسر :

1- هزینه تمبر قراردادهای بیمه

2- هزینه های پزشكی بیمه های زندگی

3- كارمزدهای پرداختی از بابت معاملات بیمه مستقیم

4- حق بیمه های اتكایی واگذاری

5- سهم صندوق تأمین خسارت های بدنی از حق بیمه اجباری مسئولیت مدنی دارندگان وسایل نقلیه موتوری زمینی در مقابل شخص ثالث

6- مبالغ پرداختی از بابت بازخرید و سرمایه و مستمری های بیمه زندگی و خسارت پرداختی از بابت بیمه های غیرزندگی

7- سهم مشاركت بیمه گزاران در منافع

8- كارمزدها و سهم مشاركت بیمه گران در سود معاملات بیمه های اتكایی قبولی

9- بهره متعلق به سپرده های بیمه های اتكایی واگذاری

10-ذخایر فنی در آخر سال مالی

11-سایر هزینه ها و استهلاكات قابل قبول

 تبصره 1 : انواع ذخایر فنی موسسات بیمه (اندوخته های فنی موضوع ماده 61 قانون تأسیس بیمه مركزی ایران و بیمه گری ) برای هر یك از رشته های بیمه و میزان و طرز محاسبه آنها به موجب آیین نامه ای خواهد بود كه از طرف بیمه مركزی

ایران تهیه و پس از موافقت شورای عالی بیمه به تصویب وزیر امور اقتصادی و دارایی خواهد رسید .

تبصره 2 : انواع ذخایر فنی بیمه مركزی ایران برای هر یك از رشته های بیمه و میزان و طرز محاسبه آنها از طرف مجمع عمومی بیمه مركزی ایران تعیین خواهد شد .

تبصره 3 : در معاملات بیمه مستقیم , حق بیمه و كارمزدها و تخفیف حق بیمه و سهم مشاركت بیمه گزاران در منافع و نحوة احتساب آنها با رعایت مقررات تعیین شده از طرف شورای عالی بیمه خواهد بود . كلیه اقلام مزبور به استثنای كارمزد باید

در قرارداد بیمه ذكر شده باشد .

تبصره 4 : اقلام مربوط به معاملات بیمه های اتكایی اعم از قبولی یا واگذاری بر اساس شرایط قراردادها و یا توافقهای موسسات بیمه ذیربط خواهد بود .

تبصره 5 : موسسات بیمه خارجی كه با قبول بیمه اتكایی از موسسات بیمه ایرانی تحصیل درآمد می نمایند مشمول مالیاتی به نرخ دو درصد حق بیمه دریافتی و سود حاصل از سپرده مربوط در ایران می باشند . در صورتی كه موسسات بیمه ایرانی در

كشور متبوع موسسه بیمه گر اتكایی دارای فعالیت بیمه بوده و از پرداخت مالیات بر معاملات اتكایی معاف باشند , موسسه مزبور نیز از پرداخت مالیات دولت ایران معاف خواهد شد . موسسات بیمه ایرانی مكلف اند در موقع تخصیص حق بیمه به نام

بیمه گر اتكایی خارجی مشمول مالیات موضوع این تبصره , دو درصد آن را به عنوان مالیات بیمه گر اتكایی كسر نمایند و وجوه كسر شده در هر ماه را منتهی ظرف سی روز به ضمیمه صورتی حاوی مشخصات بیمه گر اتكایی و حق بیمه متعلق به

اداره امور مالیاتی مربوط ارسال و وجه مزبور را به حساب مالیاتی پرداخت نمایند .

 ماده 110 : اشخاص حقوقی مكلف اند اظهارنامه و ترازنامه و حساب سود و زیان متكی به دفاتر و اسناد و مدارك خود را حداكثر تا چهارماه پس از سال مالیاتی همراه با فهرست هویت شركا و سهامداران و حسب مورد میزان سهم الشركه یا تعداد

سهام و نشانی هر یك از آنها را به اداره امور مالیاتی كه محل فعالیت اصلی شخص حقوقی در آن واقع است تسلیم و مالیات متعلق را پرداخت نمایند . پس از تسلیم اولین فهرست مزبور , تسلیم فهرست تغییرات در سنوات بعد كافی خواهد بود . محل

تسلیم اظهارنامه و پرداخت مالیات اشخاص حقوقی خارجی و موسسات مقیم خارج از ایران كه در ایران دارای اقامتگاه یا نمایندگی نمی باشند تهران است . حكم این ماده در مورد كارخانه داران و اشخاص حقوقی در دوران معافیت نیز جاری خواهد

بود .

تبصره : اشخاص حقوقی نسبت به درآمدهایی كه طبق مقررات این قانون نحوه دیگری برای تشخیص آن مقرر شده است مكلف به تسلیم اظهارنامه مالیاتی جداگانه كه در فصل های مربوط پیش بینی شده است نیستند .

 ماده 111 : شركت هایی كه با تأسیس شركت جدید یا با حفظ شخصیت حقوقی یك شركت , در هم ادغام یا تركیب می شوند از لحاظ مالیاتی مشمول مقررات زیر می باشند :

الف : تأسیس شركت جدید یا افزایش سرمایه شركت موجود تا سقف مجموع سرمایه های ثبت شده شركت های ادغام یا تركیب شده از پرداخت دو در هزار حق تمبر موضوع ماده (48) این قانون معاف است .

ب : انتقال دارایی های شركت های ادغام یا تركیب شده به شركت جدید یا شركت موجود حسب مورد به ارزش دفتری مشمول مالیات مقرر در این قانون نخواهد بود .

ج : عملیات شركت های ادغام یا تركیب شده در شركت جدید یا شركت موجود مشمول مالیات دورة انحلال موضوع بخش مالیات بر درآمد این قانون نخواهد بود .

د : استهلاك دارایی های منتقل شده به شركت جدید یا شركت موجود باید بر اساس روال قبل از ادغام یا تركیب ادامه یابد .

هـ : هر گاه در نتیجه ادغام یا تركیب , درآمدی به هر یك از سهامداران در شركت های ادغام یا تركیب شده تعلق گیرد طبق مقررات مربوط مشمول مالیات خواهد بود .

و : كلیه تعهدات و تكالیف مالیاتی شركت های ادغام یا تركیب شده به عهدة شركت جدید یا موجود حسب مورد می باشد .

ز : آیین نامه اجرایی این ماده حداكثر ظرف شش ماه از تاریخ تصویب این اصلاحیه به پیشنهاد مشترك وزارتخانه های امور اقتصادی و دارایی و صنایع و معادن به تصویب هیأت وزیران خواهد رسید .

ماده 112 : حكم ماده (99) و تبصره آن در مورد عملیات پیمانكاری اشخاص حقوقی اعم از ایرانی و خارجی جاری خواهد بود .

 ماده 113 : مالیات مؤسسات كشتیرانی و هواپیمایی خارجی بابت كرایه مسافر و حمل كالا و امثال آنها از ایران به طور مقطوع عبارت است از پنج درصد كلیه وجوهی كه از این بابت عاید آنها خواهد شد اعم از این كه وجوه مزبور در ایران یا در

مقصد یا در بین راه دریافت شود . نمایندگی یا شعب مؤسسات مذكور در ایران موظف اند تا بیستم هر ماه صورت وجوه دریافتی ماه قبل را به اداره امور مالیاتی محل تسلیم و مالیات متعلق را پرداخت نمایند . مؤسسات مذكور از بابت این گونه

درآمدها مشمول مالیات دیگری به عنوان مالیات بردرآمد نخواهد بود . هرگاه شعب یا نمایندگی های مذكور صورت های مقرر را به موقع تسلیم نكنند یا صورت ارسالی آنها مطابق واقع نباشد در این صورت مالیات متعلق براساس تعداد مسافر و حجم

محمولات علی الرأس تشخیص خواهد شد .

 تبصره : در مواردی كه مالیات متعلق بردرآمد مؤسسات كشتیرانی و هواپیمایی ایرانی در كشورهای دیگر بیش از 5% كرایه دریافتی باشد با اعلام سازمان ذیربط ایرانی , وزارت امور اقتصادی و دارایی موظف است مالیات شركت های كشتیرانی و

هواپیمایی تابع كشورهای فوق را معادل نرخ مالیاتی آنها افزایش دهد .

 ماده 114 : آخرین مدیر یا مدیران شخص حقوقی مشتركا موظف اند قبل از تاریخ تشكیل مجمع عمومی با سایر اركان صلاحیت دار كه برای اتخاذ تصمیم نسبت به انحلال شخص حقوقی دعوت شده است اظهارنامه ای حاوی صورت دارایی و بدهی

شخص حقوقی در تاریخ دعوت روی نمونه ای كه بدین منظور از طرف سازمان امور مالیاتی كشور تهیه می گردد تنظیم و به اداره امور مالیاتی مربوط تسلیم نمایند اظهارنامه ای كه حداقل حاوی امضاء یا امضاهای مجاز و حسب مورد مهر موسسه

بر طبق اساسنامه شخص حقوقی باشد برای اداره امور مالیاتی معتبر خواهد بود .

 ماده 115 : مأخذ محاسبه مالیات آخرین دورة عملیات اشخاص حقوقی كه منحل می شوند ارزش دارایی شخص حقوقی است منهای بدهیها و سرمایه پرداخت شده و اندوخته ها و مانده سودهایی كه مالیات آن قبلا پرداخت گردیده است .

 تبصره 1 :ارزش دارایی شخص حقوقی نسبت به آن چه قبلا فروش رفته بر اساس بهای فروش و نسبت به بقیه بر اساس بهای روز انحلال تعیین می شود .

تبصره 2 :چنانچه در بین دارایی های شخص حقوقی كه منحل می شود , دارایی یا دارایی های موضوع فصل اول باب سوم این قانون و سهام یا سهم الشركه یا حق تقدم سهام شركتها وجود داشته باشد و این دارایی یا دارایی ها حسب مورد در هنگام

نقل و انتقال قطعی مشمول مقررات ماده (59) و تبصره های ماده (143) این قانون باشند , در تعیین مأخذ محاسبه مالیات آخرین دوره عملیات اشخاص حقوقی منحله ارزش دفتری دارایی یا دارایی های مذكور جزو اقلام دارایی های شخص حقوقی

منحل شده منظور نمی گردد و معادل همان ارزش دفتری از جمع سرمایه و بدهی ها كسر می گردد . مالیات متعلق به دارایی یا دارایی های مزبور حسب مورد براساس مقررات ماده (59) و تبصره های ماده (143) این قانون تعیین و مورد مطالبه

قرار می گیرد .

تبصره 3 : آن قسمت از اموال اشخاص حقوقی منحل شده كه بر اساس مقررات فوق در تاریخ انحلال مشمول مالیات مقطوع موضوع ماده (59) و تبصره های ماده (143) این قانون باشند دراولین نقل و انتقال بعد از تاریخ انحلال مشمول مالیات

نخواهند بود .

ماده 116 :مدیران تصفیه مكلف اند ظرف شش ماه از تاریخ انحلال ( تاریخ ثبت انحلال شخص حقوقی در اداره ثبت شركتها ) اظهارنامه مالیاتی مربوط به آخرین دوره عملیات شخص حقوقی را بر اساس ماده (115) این قانون تنظیم و به اداره امور

مالیاتی مربوط تسلیم و مالیات متعلق را پرداخت نمایند .

 تبصره : مالیات آخرین دوره عملیات اشخاص حقوقی كه منحل می شوند با رعایت تبصره (2) ماده (115) این قانون به نرخ مذكور در ماده (105) این قانون محاسبه می گردد .

 ماده 117 :اداره امور مالیاتی مكلف است برابر مقررات این قانون به اظهارنامه مربوط به آخرین دوره عملیات اشخاص حقوقی خارج از نوبت رسیدگی نموده و در صورتی كه به مندرجات آن اعتراض داشته باشد حداكثر ظرف یك سال از تاریخ

تسلیم اظهارنامه , مالیات متعلق را به موجب برگ تشخیص تعیین و ابلاغ نماید و گرنه مالیات متعلق به اظهارنامه تسلیمی به وسیله مدیران تصفیه قطعی تلقی می گردد . در صورتی كه بعدا معلوم گردد اقلامی از دارایی شخص حقوقی در اظهارنامه

ذكر نشده است نسبت به آن قسمت كه در اظهارنامه قید نشده در مهلت مقرر در تبصره ماده (118) این قانون , مالیات مطالبه خواهد شد .

 ماده 118 : تقسیم دارایی اشخاص حقوقی منحل شده قبل از تحصیل مفاصا حساب مالیاتی یا بدون سپردن تأمین معادل میزان مالیات مجاز نیست .

تبصره: آخرین مدیران شخص حقوقی در صورت عدم تسلیم اظهارنامه موضوع ماده (114) این قانون یا تسلیم اظهارنامه خلاف واقع و مدیران تصفیه در صورت عدم رعایت مقررات موضوع ماده (116) این قانون و این ماده و ضامن یا ضامن های

شخص حقوقی و شركای ضامن ( موضوع قانون تجارت ) متضامنا و كلیه كسانی كه دارایی شخص حقوقی بین آنان تقسیم گردیده به نسبت سهمی كه از دارایی شخص حقوقی نصیب آنان شده است مشمول پرداخت مالیات و جرایم متعلق به شخص

حقوقی خواهد بود به شرط آن كه ظرف مهلت مقرر در مادة (157) این قانون از تاریخ درج آگهی انحلال در روزنامه رسمی كشور مطالبه شده باشد .